Sercem wentylacji mechanicznej jest centrala wentylacyjna i to w niej znajduje się wymiennik ciepła. Oczywiście do wyboru mamy wiele rodzajów takich urządzeń, których efektywność energetyczna zależna jest od wszystkich podzespołów, czyli specyfiki technicznej, ale również czynników zewnętrznych. Warto dowiedzieć się więcej na ich temat.

Czy warto stosować krzyżowe wymienniki ciepła?

Lepsza średniej jakości rekuperacja niż żadna, jednak jeśli już inwestuje się w wentylację mechaniczną nawiewno-wywiewną i za montaż płaci sporą sumę, to lepiej wybrać takie rozwiązanie, które będzie najbardziej wydajne. Jeśli chodzi o wymienniki krzyżowe to mają one oczywiście pewne zalety. Nie ma tu elementów ruchomych zatem takie wymienniki są dość odporne na awarie, a ich działanie nie jest zbytnio efektywne. Odzysk ciepła może tu dochodzić do 60%. Trzeba jednak zaznaczyć, że jest to wartość maksymalna, co oznacza, że w przypadku większej wydajności wydajność może spaść. Koszty energii elektrycznej zwiększa w tym przypadku także konieczność zastosowania nagrzewnic wstępnych bez których bardzo często w takich wymiennikach ciepła występuje efekt szronienia i to już przy temperaturze minus 5 stopni.

Wymienniki obrotowe czy przeciwprądowe – które będą lepszym rozwiązaniem?

W ofercie wielu producentów znajdziesz również wymienniki obrotowe. Tutaj działanie oparte jest na magazynowaniu energii cieplnej, a i powietrze wywiewane może mieszać się z nawiewanym. Niestety mogą przenikać także zapachy. Na pewno zaletą tego rodzaju wymienników jest fakt, że można korzystać z regulacji stopnia odzysku ciepła, a także że dochodzi on do 80% i jest możliwy odzysk wilgoci. Zatem jest w optymalnych warunkach 20% wyższy niż w przypadku wymienników krzyżowych. Żeby jednak nie było do końca pozytywnie, poza mieszaniem powietrza trzeba zwrócić uwagę na potencjalne awarie, gdyż występują w tej konstrukcji elementy ruchome, silniki i przekładnie napędowe, a regenerator ten może skutecznie pracować obracając się. Alternatywą o podobnej, a nawet nieco wyższej sprawności odzysku ciepła są wymienniki przeciwprądowe. Tutaj można uzyskać nawet powyżej 80% ciepła z powietrza wywiewanego. Nie ma obaw o mieszanie się nawiewanego powietrza z zużytym, jednak zalecane jest stosowanie nagrzewnicy wstępnej albo eksploatacja na niższych obrotach wentylatora przy występowaniu na zewnątrz temperatur ujemnych. Tylko dzięki takim działaniom można uniknąć efektu szronienia.

Co warto wiedzieć o wymiennikach spiralnych?

Za najbardziej wydajne wymienniki ciepła uchodzą te spiralne. Nie ma w ich przypadku części ruchomych, zatem można je uznać za mało awaryjne. Do tego sprawność rzeczywista dochodzi tu nawet do 92%, a czasem i powyżej, zatem jest najwyższa pośród wszystkich wymienników ciepła. Co ważne ten rodzaj wymienników jest niezwykle szczelny i nie ma przecieków powietrza ani zapachów w trakcie normalnej pracy. Są one wyjątkowo odporne na szronienie i niskie temperatury, w ich przypadku nie jest konieczne stosowanie nagrzewnic wstępnych. Czy zatem mają jakieś wady? Na pewno jest nim duży rozmiar takich wymienników, a co za tym idzie potrzeba jest więcej przestrzeni do jego zamontowania. Większy rekuperator to także większa powierzchnia wymiany ciepła, a jak większa powierzchnia to i większa jego skuteczność. Sprawdzą się w większości budynków, mi w budynkach jednorodzinnych, wielorodzinnych, biurach, magazynach, itp.

Czy wymienniki ciepła mogą zapewniać odpowiedni poziom wilgotności w pomieszczeniach?

Jak już wspomnieliśmy na samym początku na efektywność rekuperacji wpływ ma nie tylko różnica temperatur na zewnątrz i wewnątrz, ale również wilgotność powietrza, równomierność przepływu powietrza, wielkość urządzenia, itp. Niektóre rekuperatory mogą odzyskiwać nie tylko ciepło, ale również wilgoć. Są takie wymienniki, które wykonane są z materiałów przekazujących wilgoć np. celulozy i wymienniki obrotowe. Wymienniki entalpiczne przekazują energię zawartą w parze wodnej bezpośrednio przez przeponę, a regeneratory obrotowe w wyniku skroplenia, a następnie odparowania, dzięki czemu zmniejsza się utratę pary wodnej zawartej w powietrzu. Należ jednak pamiętać, że każdy wymiennik ma swoją skuteczność odzysku, zarówno ciepła, jak i wilgoci. Szacuje się, że sprawność mają podobną do wymienników przeciwprądowych i obrotowych.

Teraz już wiesz co masz do wyboru, jeśli chodzi o wymienniki ciepła i możesz dopasować odpowiednie rozwiązanie do swoich potrzeb. Na pewno im większy odzysk ciepła, tym długookresowo większe oszczędności w okresach grzewczych. Oczywiście współczesne rekuperatory dają również ulgę w okresie letnim, nieco zmniejszając temperaturę wewnątrz. Działają oczywiście wtedy, kiedy występują różnice temperatur, a więc przy wysokich zewnętrznych temperaturach w lecie i niższej w pomieszczeniu mogą schładzać powietrze nawiewane. Ale należy pamiętać, że nie są to klimatyzatory…